Άρθρο του δρος Joel Kahn, καθηγητή στην Ιατρική Σχολή του πανεπιστημίου Γουέιν στο Μίσιγκαν
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι στη λίστα με τα πιο σημαντικά θέματα της ιατρικής για το 2014 το ζήτημα του μικροβιώματος κατείχε ιδιαίτερη θέση. Γι’ αυτό το σύνολο των βακτηρίων έχουν γραφτεί πάρα πολλά κατά καιρούς. Το γεγονός ότι έχουμε περίπου 100 τρισεκατομμύρια βακτήρια στο σώμα μας, δηλαδή αριθμός που είναι 10 φορές μεγαλύτερος από τον αριθμό των κυττάρων μας, το γεγονός ότι τα βακτήρια ζυγίζουν τουλάχιστον 2 κιλά αλλά και το γεγονός ότι το Πρόγραμμα Ανθρωπίνου Μικροβιώματος ολοκληρώνει την ανάλυση του κάθε βακτηρίου σε δοκιμές αποτελούν μια πραγματικότητα.
Το μεγαλύτερο διάστημα εξάσκησης της ειδικότητάς μου, θεωρούσα ότι το έντερο και η καρδιά ήταν 2 όργανα που δεν είχαν καμία σχέση μεταξύ τους. Ωστόσο, η άποψη ότι τα συστήματα του σώματος δεν λειτουργούν μόνα τους αλλά αλληλεπιδρούν μέσω ενός πολύπλοκου δικτύου – το θεμέλιο της λειτουργικής ιατρικής – κερδίζει ολοένα και περισσότερους οπαδούς. Τα τελευταία χρόνια συνιστώ στους καρδιοπαθείς ασθενείς μου τρόφιμα και συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν προβιοτικά, αφού η επιστήμη έχει αποδείξει τα σημαντικά οφέλη τους.
Παρακάτω περιγράφω 7 καταστάσεις στη βελτίωση των οποίων μπορούν να βοηθήσουν τα προβιοτικά:
1. Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια
Σε μια μελέτη που θα δημοσιευτεί μελλοντικά, 20 ασθενείς με αυτή τη σοβαρή διαταραχή υποβλήθηκαν σε θεραπεία είτε με συμπληρώματα που περιείχαν τον σακχαρομύκητα boulardii είτε με εικονικό φάρμακο. Στην ομάδα που υποβλήθηκε σε θεραπεία με προβιοτικά παρατηρήθηκαν βελτιώσεις στη λειτουργία της καρδιάς και μείωση της χοληστερίνης και των δεικτών φλεγμονής.
2. Υψηλά επίπεδα χοληστερίνης
Ορισμένες μελέτες έδειξαν ότι ένα από τα πλεονεκτήματα ενός υγιέστερου γαστρεντερικού συστήματος είναι τα χαμηλότερα επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα. Μια πρόσφατη ανάλυση των δημοσιευμένων στοιχείων επιβεβαίωσε την παρατήρηση αυτή, και έχω δει προσωπικά παρόμοιες βελτιώσεις σε δικούς μου ασθενείς.
3. Χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D
Ένα πλεονέκτημα της θεραπείας με προβιοτικά και ενός υγιέστερου εντέρου είναι η αύξηση των επιπέδων της βιταμίνης D στον ορό, η οποία είναι ουσιώδης για την καρδιακή λειτουργία.
4. Πίεση του αίματος
Σε μια ανάλυση 9 μελετών στις οποίες χρησιμοποιήθηκαν προβιοτικά διαπιστώθηκε μείωση της αρτηριακής πίεσης σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο. Αυτό ίσχυε ιδίως όταν η θεραπεία συνεχίστηκε για πάνω από 8 εβδομάδες με πιο ισχυρά σκευάσματα.
5. Σακχαρώδης διαβήτης
Αν και είναι αναγκαίες περισσότερες μελέτες, έχει παρατηρηθεί βελτιωμένος έλεγχος γλυκόζης και μικρότερη φλεγμονή σε ασθενείς με διαβήτη στους οποίους χορηγήθηκαν προβιοτικά.
6. Άγχος
Έχω αφιερώσει αρκετό χρόνο δίνοντας συμβουλές σε καρδιοπαθείς ασθενείς σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνουν για την αντιμετώπιση του άγχους και τη χρήση προσαρμογόνων βοτάνων και άλλων φαρμακευτικών προϊόντων διατροφής. Τα στοιχεία τονίζουν τον ρόλο του εντέρου στις νευρικές οδούς του εγκεφάλου που επηρεάζουν τη διάθεση και την ψυχολογική κατάσταση ενός ατόμου. Προκαταρκτικές μελέτες έδειξαν βελτίωση της διάθεσης σε άτομα που έλαβαν προβιοτικά.
7. Παχυσαρκία
Στην κλινική μου παρατηρώ κάθε μέρα μια επιδημία παχυσαρκίας. Το υπερβολικό βάρος σημαίνει ότι τα συγκεκριμένα άτομα διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, υπέρτασης και καρδιαγγειακής νόσου. Πρώιμες έρευνες δείχνουν ότι τα προβιοτικά μπορεί να συμβάλλουν στην απώλεια και τον έλεγχο του βάρους.
Η γνωστή παροιμία «ο έρωτας περνάει από το στομάχι» μπορεί να είναι κάπως παρωχημένη, είναι όμως και προφητική. Στις μέρες μας θα λέμε πλέον ότι «περνάει από το μικροβίωμα».
Καθίσταται σαφές ότι η υγεία της καρδιάς απαιτεί την καλύτερη υγεία του γαστρεντερικού συστήματος, την αποφυγή των περιττών αντιβιοτικών – είτε συνταγογραφούμενων είτε από πηγές τροφίμων- την αποφυγή του υπερβολικού αλκοόλ, της ζάχαρης, των τρανς λιπαρών οξέων και ίσως των γενετικώς τροποποιημένων τροφίμων. Η Leighton Meester μας δίνει τη συμβουλή να «ακολουθούμε την καρδιά και το πεπτικό μας σύστημα. Έτσι θα καταφέρνουμε σχεδόν πάντα να κάνουμε τη σωστή επιλογή». Στην καρδιολογική κλινική που εργάζομαι η συμβουλή μου είναι λίγο πολύ η ίδια.